รักษามะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่เพศหญิงทั่วทั้งโลก รวมถึงในไทย เผชิญอยู่บ่อย และยังคงเป็นประเด็นสำคัญอีกทั้งด้านสาธารณสุข การดูแลรักษา และก็การดูแลคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ตัวกระบวนการรักษาโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังในเรื่องของเทคโนโลยีทางการแพทย์ วิถีทางรักษาผู้เจ็บป่วยส่วนบุคคล (personalized medicine) และการดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ หนทางกลุ่มนี้หมายมั่นให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ยังลดการกลับเป็นซ้ำ แก้ไขประสิทธิภาพการดูแลรักษา และก็คิดถึงผลข้างเคียงที่มีต่อร่างกายและจิตใจของคนเจ็บด้วย
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png/v1/fill/w_740,h_419,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png)
เนื้อหานี้จะพาไปตรวจสอบขั้นตอนการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมที่ล้ำยุคในปี 2568 — ตั้งแต่การวิเคราะห์แยกเป็นชนิดและประเภทชนิดย่อย (subtype) การเลือกวิธีผ่าตัดหรือรักษาเสริม เคล็ดลับใหม่ๆอย่างฉายรังสีข้างในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบรรเทา ยาต่อต้านฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และภูมิคุ้มกันบำบัด รวมทั้งการดูแลคุณภาพชีวิตข้างหลังการดูแลและรักษา เพื่อนักอ่านรู้เรื่องทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย แล้วก็สามารถนำไปประยุกต์หรือมีความรู้เพื่อการผลักดันและสนับสนุนผู้ที่มีการเกี่ยวข้องได้
การวิเคราะห์และก็แยกเป็นชนิดและประเภทจำพวกของโรคมะเร็ง (Subtype)
ก่อนจะมีการเลือกทางรักษาใดๆก็ตามต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง และทำย้อมหรือทดสอบทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 และตัวชี้วัดการเติบโตของเซลล์ได้แก่ Ki‑67 เพราะแต่ละจำพวกมีพฤติกรรมโรคแล้วก็การตอบสนองต่อการรักษาที่แตกต่าง ได้แก่
- Luminal A — มักจะมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แม้กระนั้น Ki-67 สูง หรือ HER2 อาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งควรต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักสนองตอบต่อยาเคมีบรรเทาและก็ภูมิคุ้มกันมากกว่า
จุดสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกกรรมวิธีการรักษาที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น หากเป็น Luminal จะใช้ยาต้านฮอร์โมนมีหน้าที่มากมาย ถ้าเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า แล้วก็ถ้าเกิดเป็น Triple‑Negative อาจใช้เคมีบำบัดหรือภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา
✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: สงวนเต้านมได้ ไม่มีความจำเป็นที่ต้องเศร้าใจ
คราวก่อนเวลาได้ยินว่าจะต้อง "ผ่าตัดเต้านม" คนจำนวนไม่น้อยมักรู้เรื่องว่าจำเป็นต้องตัดเต้านมอีกทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งทำให้มีการเกิดความหวาดกลัวแล้วก็เสียความมั่นใจและความเชื่อมั่นในตัวเองไปเยอะแยะ แม้กระนั้นในยุคนี้แนวทางเปลี่ยนไปมาก หมอจะพยายามสงวนเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยมองว่าขนาดก้อนมะเร็งอยู่ตรงไหน ใหญ่เพียงใด มีการกระจายหรือยัง ถ้าเกิดอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้แนวทางลักษณะนี้ก่อน
เคล็ดลับใหม่ๆในการผ่าตัด ตัวอย่างเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ซ่อนรอยแผลไว้ด้านข้างหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งในทันที ทำให้คนเจ็บหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกมั่นใจได้ดังเดิม ตรวจมะเร็งเต้านม ไม่มีความจำเป็นต้องรอกระทั่งรักษาหายแล้วค่อยทำศัลยกรรมเสริมในตอนหลัง
นอกจากนี้ยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองสุดที่รักแร้ว่ามีการกระจัดกระจายไหม โดยใช้แนวทาง Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดช่องทางกำเนิดอาการแขนบวมในภายหลัง เป็นอีกหนึ่งทางที่ช่วยให้การรักษาไม่เหลือร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจมากจนเกินความจำเป็น
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png/v1/fill/w_289,h_162,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png)
✨ ฉายแสงแบบใหม่ IORT เป็นอย่างไร เพราะเหตุใดถึง "ยิงแสงสว่าง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด
ในอดีต หลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนเจ็บจำเป็นจะต้องกลับมาเปล่งแสงอีกบ่อยครั้งในช่วงยาวนานหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ลำบากกับการเดินทาง หรือมีผลข้างๆทางผิวหนังจากการเปล่งแสงแบบเดิมๆแต่ในปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายแสงให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย
แพทย์จะนำวัสดุอุปกรณ์เฉพาะเข้าไปในรอบๆที่ตัดก้อนมะเร็งออก แล้วฉายรังสีจุดนั้นทันที ก่อนจะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงที่เซลล์ของมะเร็งที่บางทีอาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกที และยังลดช่องทางจำเป็นต้องส่องแสงซ้ำข้างหลังผ่าตัดอีกด้วย
IORT เหมาะกับคนไข้บางกรุ๊ป ยกตัวอย่างเช่น โรคมะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีผู้กระทำระจายไปต่อมน้ำเหลือง รวมทั้งจำต้องอยู่ในเกณฑ์ที่แน่ๆที่หมอจะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยให้คนเจ็บไม่ต้องมารับการฉายแสงหลายที แล้วก็ยังช่วยให้จบการดูแลและรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย
✨ เคมีบำบัดรักษากับฮอร์โมนบำบัดรักษาในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่คือศาสตร์เฉพาะตัว
หลายคนกลัวเคมีบำบัดรักษา เพราะภาพจำของผมตก อาเจียน อ่อนเพลีย แต่ว่าที่จริงแล้วเคมีบรรเทาในสมัยใหม่ มิได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้นักหนาเท่าที่เคย ยาเคมีบำบัดรักษา ตรวจมะเร็งเต้านม (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568) ในปี 2568 ถูกวางแบบให้เลือกใช้เฉพาะในกรุ๊ปที่จำเป็นต้อง แล้วก็ยังสามารถตรวจยีนหรือระดับความเสี่ยงเพื่อประเมินว่าคนเจ็บคนนี้จำเป็นจะต้องใช้เคมีบรรเทาไหม
ในรายที่ไม่ต้องใช้เคมีบำบัด หมอบางทีอาจเลือกให้ ยาต้านทานฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะกับกรุ๊ปที่มีตัวรับฮอร์โมน ได้แก่ ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติภารกิจยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนในร่างกายที่อาจก่อให้เซลล์ของโรคมะเร็งเติบโต ยาชนิดนี้จำต้องรับประทานสม่ำเสมอนาน 5‑10 ปี สุดแท้แต่แนวทางรักษา
เดี๋ยวนี้ยังมีการใช้แบบร่วม อย่างเช่น เคมีบำบัดรักษาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) แล้วค่อยผ่าตัดและก็ตามด้วยยาต่อต้านฮอร์โมนอีกที เพื่อการดูแลและรักษาครอบคลุมสูงที่สุด
✨ ยามุ่งเป้าและภูมิคุ้มกันบรรเทา: นักฆ่ามะเร็งที่เลือกเป้าหมายได้ตรงจุด
เรากำลังอยู่ในสมัยที่การดูแลรักษาโรคมะเร็งไม่ได้ "ปูพรมยิง" แบบครั้งก่อน แต่ว่ากลายเป็นการใช้ยากำหนดไปที่วัตถุประสงค์ ยามุ่งจุดมุ่งหมาย (Targeted therapy) ดังเช่น ยาที่ใช้กับผู้เจ็บป่วยกรุ๊ป HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์ของมะเร็งโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากสักเท่าไรนัก
ส่วน ภูมิต้านทานบรรเทา (Immunotherapy) เริ่มมีหน้าที่เยอะขึ้นเรื่อยๆในกรุ๊ปมะเร็งจำพวก Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์มะเร็งจึงเป็นช่องทางที่น่าดึงดูด ยกตัวอย่างเช่น ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีการค้นคว้าในไทยมากขึ้นเรื่อยๆ มะเร็งเต้านม และก็ใช้ร่วมกับเคมีบรรเทาในบางครั้ง
ถึงยากลุ่มนี้จะยังมีราคาสูง และเข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แม้กระนั้นแนวโน้มคือภาครัฐรวมทั้งโรงพยาบาลหลายที่เริ่มสนับสนุนให้ยากลุ่มนี้อยู่ในสิทธิ์รับรองสุขภาพเยอะขึ้นเรื่อยๆ
✨ คุณภาพชีวิตหลังการดูแลและรักษา: หายแล้ว ดำรงชีวิตแม้กระทั่งดียิ่งขึ้นได้จริง
การรักษาบางทีอาจล่วงเลยไปแล้ว แม้กระนั้นชีวิตยังจำเป็นต้องเดินต่อ คนจำนวนไม่น้อยข้างหลังรักษาหายจากโรคมะเร็งเต้านม บางทีอาจรู้สึกยังคลุมเคลือ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะสอดแทรกบางอย่าง ยกตัวอย่างเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง อาการเจ็บแผล หรือปัญหาเกี่ยวกับทางจิตใจ ตัวอย่างเช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก
การดูแลหลังการดูแลรักษาจึงสำคัญไม่แพ้ช่วงสุดที่รักษา คนไข้ต้องมีทีมหมอ กายภาพบำบัด แล้วก็นักจิตวิทยาคอยช่วยเลี้ยงดู บางคนอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งโภชนาการ การบริหารร่างกายแบบเฉพาะบุคคล รวมทั้งการปรับภาพลักษณ์ตัวเอง
กำลังใจจากครอบครัวและก็คนที่อยู่รอบข้างสำคัญมาก บางบุคคลอาจไม่ได้อยากต้องการคำปลอบใจมาก แต่ว่าอยากได้พื้นที่สำหรับเพื่อการดำรงชีวิตอย่างปกติที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
✨ การตรวจติดตามและป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
แม้ว่าจะหายแล้ว แต่หมอก็ยังจะต้องติดตามอาการคนป่วยสม่ำเสมอ เพราะเหตุว่ามะเร็งสามารถกลับมาได้ภายใน 5‑10 ปี หรือแม้แต่หลังจากนั้น การตรวจเลือด รูปแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะก็เลยสำคัญมาก
หมอจะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะโรคที่เคยเป็น การเสี่ยง แล้วก็ช่วงเวลาข้างหลังการรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในตอน 2 ปีแรก แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณผิดปกติ
นอกเหนือจากนั้น หญิงทั่วๆไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดกรองตามอายุที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น 40 ปีขึ้นไป หากมีประวัติครอบครัวควรปรึกษาหมอเพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น
✨ ความปรารถนาใหม่ของเพศหญิงไทย: รัฐจำเป็นต้องช่วยอะไร? พสกนิกรควรเริ่มที่ไหน?
ความมุ่งมาดของคนเจ็บมะเร็งเต้านมในไทยหมายถึงการเข้าถึงการวิเคราะห์และการดูแลและรักษาที่เร็วที่สุดแล้วก็ตรงจุดที่สุด ซึ่งก็คือทั้งการมีเครื่องมือที่ล้ำสมัย มีแพทย์ผู้ที่มีความเชี่ยวชาญ และก็ยาที่จำเป็นต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ
รัฐบาลควรเกื้อหนุนให้มีการกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากยิ่งขึ้น เพิ่มหมอเฉพาะทาง สนับสนุนงบประมาณสำหรับยาราคาแพง และเปิดพื้นที่ให้สตรีเข้าถึงความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการตรวจเต้านมด้วยตัวเองตั้งแต่ตอนวัยรุ่น
ส่วนในระดับพสกนิกร การเริ่มต้นดูแลตัวเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจสุขภาพประจำปี หรือพูดคุยเรื่องมะเร็งเต้านมกับคนที่อาศัยอยู่ในครอบครัวให้กลายเป็นเรื่องปกติ ก็เป็นจุดเริ่มต้นของการลดปริมาณคนเจ็บที่พบโรคในระยะแผ่ขยายได้แล้ว
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.png/v1/fill/w_454,h_454,fp_0.50_0.50,q_95,enc_avif,quality_auto/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.webp)
ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวหน้า โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่จุดจบของความปรารถนาอีกต่อไป มันเป็นบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าเรารู้จักมันดีพอ เตรียมพร้อมให้ดี มะเร็งเต้านม พอเพียง และก็มีระบบระเบียบสาธารณสุขที่ดีคอยเกื้อหนุน พวกเราก็สามารถดำรงชีวิตต่อได้อย่างมาก มีคุณภาพ และก็เชื่อมั่น
เข้าไปอ่านรายละเอียดได้ตามนี้ >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568 (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568)
อย่ารอให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด รักษามะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อวันพรุ่งที่ปลอดภัยกว่า ❤️